La Liberté ontstond in 1866 als gevolg van ideologische meningsverschillen in de Gentse vrijmetselaarsloge Le Septentrion. Tot na de Eerste Wereldoorlog profileerde La Liberté zich als een vooruitstrevende en politiek sterk geëngageerde werkplaats. Haar geschiedenis was aanvankelijk nauw verweven met die van de liberale partij, maar later ontstonden ook banden met de jonge arbeidersbeweging.

In dit boek worden de interne organisatie en de rekrutering van deze Franstalige loge belicht in de eerste eeuw van haar bestaan. Daarnaast gaan de auteurs na welke rol zij speelde in het politieke en sociale leven in Gent en daarbuiten. De aandacht gaat daarbij onder meer uit naar het optreden van La Liberté in het kader van de schoolkwestie, haar inspanningen voor de laïcisering van de samenleving en haar houding inzake de positie van het Nederlands in Vlaanderen.

Vrijmetselarij en vooruitgang verschijnt ter gelegenheid van de 150e verjaardag van de werkplaats. De publicatie werd gerealiseerd met de steun van het Liberaal Archief.